Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, οι άνθρωποι έχουμε λιγότερο ή περισσότερο μια φυσική προδιάθεση και ανάγκη να ονειροπολούμε. Η ονειροπόληση δεν αποτελεί μια 'αντιπαραγωγική' διαδικασία, αλλά αντιθέτως, μια σημαντική νοητική τεχνική αποφόρτισης της συσσωρευμένης έντασης, που ευνοεί τη δημιουργικότητα.
Η πρόσκαιρη απόσπαση της προσοχής, η 'φυγή' από τη ρουτίνα αποτελούν κάτι σαν εγκεφαλική ανάπαυλα διασφαλίζοντας τη νοητική ισορροπία σε καταστάσεις έντονης νοητικής προσπάθειας. «Αν δεν είχαμε την ικανότητα να 'δραπετεύουμε' από τέτοιου είδους ανιαρές δραστηριότητες, η ζωή μας θα ήταν αφόρητη. Η εκτροπή της προσοχής σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πραγματική λύτρωση», υποστηρίζει ο Jonathan Smallwood, διακεκριμένος ψυχολόγος από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (UCSB).
Παρακολουθώντας τον εγκέφαλο εν δράσει, χάρη στη λειτουργική τομογραφία μαγνητικού συντονισμού (fMRI), κάποιοι νευροεπιστήμονες στο παρελθόν συμπέραναν πως όταν ονειροπολούμε, ενεργοποιείται το λεγόμενο αποθεματικό εγκεφαλικό δίκτυο, ενώ όταν ασχολούμαστε με μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, ενεργό είναι το λεγόμενο εκτελεστικό εγκεφαλικό δίκτυο, το οποίο παράγει τις εντολές δράσης.
Ωστόσο, σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι τα δυο αυτά θεωρητικά 'αλληλοαποκλειόμενα' εγκεφαλικά δίκτυα σε μερικές περιπτώσεις ονειροπόλησης είναι εξίσου ενεργά. Μάλιστα η νευρωνική ενεργοποίηση στα δύο δίκτυα ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη, όταν τα υποκείμενα της έρευνας δεν είχαν επίγνωση του ότι ονειροπολούσαν. Αυτό σημαίνει ότι όσο λιγότερο συνειδητή είναι η νοητική κατάσταση της ονειροπόλησης, τόσο πιο έντονη γίνεται. Επιπλέον, προκύπτει ότι η 'νοητική περιπλάνηση' ή η σκέψη η 'μη σχετιζόμενη με ανειλημμένη εργασία' ίσως δημιουργεί μια μοναδική νοητική κατάσταση, που πιθανότατα επιτρέπει τη συνεργασία ανάμεσα σε 'αντίπαλα' νευρωνικά δίκτυα.
Η πρόσκαιρη απόσπαση της προσοχής, η 'φυγή' από τη ρουτίνα αποτελούν κάτι σαν εγκεφαλική ανάπαυλα διασφαλίζοντας τη νοητική ισορροπία σε καταστάσεις έντονης νοητικής προσπάθειας. «Αν δεν είχαμε την ικανότητα να 'δραπετεύουμε' από τέτοιου είδους ανιαρές δραστηριότητες, η ζωή μας θα ήταν αφόρητη. Η εκτροπή της προσοχής σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πραγματική λύτρωση», υποστηρίζει ο Jonathan Smallwood, διακεκριμένος ψυχολόγος από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (UCSB).
Παρακολουθώντας τον εγκέφαλο εν δράσει, χάρη στη λειτουργική τομογραφία μαγνητικού συντονισμού (fMRI), κάποιοι νευροεπιστήμονες στο παρελθόν συμπέραναν πως όταν ονειροπολούμε, ενεργοποιείται το λεγόμενο αποθεματικό εγκεφαλικό δίκτυο, ενώ όταν ασχολούμαστε με μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, ενεργό είναι το λεγόμενο εκτελεστικό εγκεφαλικό δίκτυο, το οποίο παράγει τις εντολές δράσης.
Ωστόσο, σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι τα δυο αυτά θεωρητικά 'αλληλοαποκλειόμενα' εγκεφαλικά δίκτυα σε μερικές περιπτώσεις ονειροπόλησης είναι εξίσου ενεργά. Μάλιστα η νευρωνική ενεργοποίηση στα δύο δίκτυα ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη, όταν τα υποκείμενα της έρευνας δεν είχαν επίγνωση του ότι ονειροπολούσαν. Αυτό σημαίνει ότι όσο λιγότερο συνειδητή είναι η νοητική κατάσταση της ονειροπόλησης, τόσο πιο έντονη γίνεται. Επιπλέον, προκύπτει ότι η 'νοητική περιπλάνηση' ή η σκέψη η 'μη σχετιζόμενη με ανειλημμένη εργασία' ίσως δημιουργεί μια μοναδική νοητική κατάσταση, που πιθανότατα επιτρέπει τη συνεργασία ανάμεσα σε 'αντίπαλα' νευρωνικά δίκτυα.
«... Για να γίνει κανείς δημιουργικός, πρέπει να αφήσει το μυαλό του ελεύθερο να περιπλανηθεί. Θα πρέπει όμως επίσης να είναι σε θέση να αντιληφθεί πότε είναι η κατάλληλη στιγμή που θα αναφωνήσει “Εύρηκα!” και να επιστρέψει στην πραγματικότητα για να την αλλάξει. Αν ο Αρχιμήδης είχε εξακολουθήσει να μουλιάζει στην μπανιέρα του, σήμερα η αρχή που καθορίζει την άνωση που δέχεται ένα σώμα βυθισμένο στο νερό δεν θα έφερε το όνομά του...» -Jonathan Schooler
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου