Παγκόσμια Μέρα Ύπνου

Κάθε χρόνο από το 2008, την Παρασκευή που προηγείται της εαρινής ισημερίας στο βόρειο ημισφαίριο, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Μέρα Ύπνου. Στόχος της δημιουργού Παγκόσμιας Κοινότητας Ύπνου ήταν ακριβώς ο εορτασμός του ύπνου ως ανθρώπινο δικαίωμα και προνόμιο, καθώς και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με τα προβλήματα ύπνου και τις ιατρικές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές πτυχές τους.

Έτσι, η Επιτροπή της Παγκόσμιας Κοινότητας Ύπνου οργανώνει αυτή την ετήσια γιορτή σε μια προσπάθεια μείωσης των σχετικών προβλημάτων, μέσω της πρόληψης και διαχείρισης των διαταραχών ύπνου. Ερευνητές, επιστήμονες, γιατροί και ασθενείς συγκεντρώνονται αναγνωρίζοντας την αξία του ύπνου και τη σημαντική του επίδραση στην υγεία, την ποιότητα της ζωής μας, και όχι μόνο...

Ο θεός Ύπνος

Δεδομένης της σπουδαιότητάς του, δεν είναι απορίας άξιο το ότι στην ελληνική μυθολογία, ο Ύπνος προσωποποιείται και είναι θεός. Γιος της Νύχτας και του Ερέβους, και αδερφός του Θανάτου και των Ονείρων, μεταξύ άλλων -ήταν πολύτεκνη η οικογένεια. Γυναίκα του έγινε η Πασιθέα, θεότητα της ξεκούρασης και της παραίσθησης. Στη ρωμαϊκή μυθολογία δε, ο αντίστοιχος θεός Somnus απέκτησε χίλιους γιους, τους Somnia (ονειρικές φιγούρες), οι οποίοι εμφανίζονταν στα όνειρα παίρνοντας διάφορες μορφές. Ένας από αυτούς ήταν κι ο Μορφέας, ο θεός των ονείρων...

Σύμφωνα με τον Όμηρο, ο Ύπνος ζούσε στη Λήμνο, που αργότερα χαρακτηρίστηκε η ονειρική του νήσος. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ζούσε με το δίδυμο αδερφό του, το Θάνατο, στον κάτω κόσμο, σε μια μεγάλη σπηλιά, απ' όπου πήγαζε το ποτάμι της Λήθης, εκεί όπου συναντιούνταν η μέρα και η νύχτα. Στη σπηλιά του δεν έμπαινε καθόλου φως, ούτε ήχος, ενώ απ' έξω μεγάλωναν παπαρούνες και άλλα υπνωτικά φυτά. Σε κάθε περίπτωση, χαρακτηρίζεται ως ένας ήρεμος, πράος και 'γλυκύς' θεός που βοηθά τους ανθρώπους που τον έχουν ανάγκη. Από την άλλη, βέβαια, σε αυτόν ανήκει η μισή τους ζωή.

Ίσως γι' αυτό, απεικονίζεται ενίοτε ως ωραίος νέος που σπέρνει στη Γη γλυκά όνειρα ή κοιμάται, και άλλοτε ως δαίμονας με φτερά που μεταφέρει ένα νεκρό με τον αδερφό του... Αλλά αυτές τις δύο αντιφατικές εκδοχές δε βιώνουμε και στη σύγχρονη εποχή...;

Χρήσιμες πληροφορίες:

• Έρευνες δείχνουν ότι το 1/3 της ζωής μας κοιμόμαστε (όχι πια το 1/2). Ο ύπνος αποτελεί βασική ανθρώπινη ανάγκη, όπως η τροφή και το νερό, και συνεπώς είναι καθοριστικός για την ύπαρξή μας.

• Ο ποιοτικός και αναζωογονητικός ύπνος είναι απαραίτητος για τη λειτουργικότητά μας καθημερινά.  Ο υγιής ύπνος βελτιώνει τη γενικότερη ευεξία και ανάπτυξη των παιδιών.

• Η έλλειψη ύπνου ή ο κακής ποιότητας ύπνος είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Έχει συνδεθεί με γνωστές σοβαρές ασθένειες, ενώ ο αρνητικός αντίκτυπος αφορά και στην προσοχή και συγκέντρωση, τη μνήμη και την ικανότητα μάθησης, τη διάθεση, την εργασία και τις σχέσεις -όλη μας τη ζωή.  

• Οι περισσότερες διαταραχές ύπνου είναι αποτρέψιμες ή θεραπεύσιμες, μέσω αλλαγής συνηθειών ύπνου, ή αναζητώντας επαγγελματική βοήθεια.

• Τα προβλήματα που σχετίζονται με τον ύπνο έχουν πάρει διαστάσεις επιδημίας καλύπτοντας το 45% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μόλις το 1/3 όσων πάσχουν αναζητά βοήθεια.

• Η καλύτερη κατανόηση των συνθηκών ύπνου και η περισσότερη έρευνα θα οδηγήσει στην μείωση των διαταραχών ύπνου.

• 3 χαρακτηριστικά του ποιοτικά καλού ύπνου:                

- Συνέχεια: οι περίοδοι ύπνου πρέπει να είναι αδιάκοποι χωρίς διαλείμματα.

- Βάθος: ο ύπνος πρέπει να είναι αρκετά βαθύς για να φέρει την ανανέωση.

- Διάρκεια: να είναι αρκετός ώστε να είμαστε ξεκούραστoι και συνεννοήσιμοι την επομένη.

Καλύτερος Ύπνος, Καλύτερη Ζωή, Καλύτερος Πλανήτης

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Παγκόσμιας Μέρας Ύπνου, Δρ. Parrino, αν θέλουμε πραγματικά να κάνουμε κάτι καλό για την υγεία μας και να συνεισφέρουμε στην επιβίωση του πλανήτη, μια έξυπνη κίνηση είναι να παρατείνουμε τον ύπνο μας -κυριολεκτικά. Γιατί;

• Λιγότερη κατανάλωση καυσίμων, ρεύματος, τροφίμων και οξυγόνου,
• Λιγότερα εργατικά και αυτοκινητιστικά ατυχήματα,
• Περισσότερη έκκριση μελατονίνης,
• Επιβράδυνση των διαδικασιών γήρανσης,
• Βελτίωση των διανοητικών και σωματικών λειτουργιών κατά τη διάρκεια της μέρας,
• Ενίσχυση της εμπειρίας μας στα όνειρα, αφού τα στάδια REM σημειώνονται ως επί το πλείστον στο τελευταίο μέρος του ύπνου, το οποίο συχνά καταπατάται από ξυπνητήρια και άλλους κανόνες του σύγχρονου κόσμου.

Με βάση τον ορισμό του Υπουργείου Υγείας, "ο ύπνος είναι μια φυσιολογική, περιοδική κατάσταση ηρεμίας, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώνεται προσωρινή μεταβολή της συνείδησης του εξωτερικού κόσμου και επακόλουθη μείωση της μυικής δραστηριότητας, του μεταβολισμού και της ανταπόκρισης σε ερεθίσματα"...

Όταν δε σεβόμαστε την φύση μας -μέσα κι έξω μας-, οι συνέπειες δεν είναι ευχάριστες. Και συνήθως η φύση έχει τον τρόπο να διεκδικεί το δίκιο της... Έτσι, ακόμα κι αν ξενυχτήσουμε, αδιαφορώντας για τους φυσικούς ρυθμούς, θα κοιμόμαστε όρθιοι την επόμενη μέρα...

Ο ύπνος, σε τελική ανάλυση, είναι σαν τα όνειρα -και δεν είναι τυχαίο ότι συμπίπτουν χρονικά. Στη σημερινή κοινωνία με τους έντονους ρυθμούς, το στρες και τους στόχους παραγωγικότητας, μπορεί να πιστεύουμε ότι δεν είναι τόσο σημαντικός ή απαραίτητος. Αλλά είναι, και πλέον αποδεικνύεται και επιστημονικά. Αποτελεί μια μεγάλης σημασίας φυσιολογική διαδικασία αναζωογόνησης του ανθρώπινου οργανισμού. Και ως φυσική ανάγκη και ανθρώπινο δικαίωμα, -τι άλλο;
Ας απολαμβάνουμε υπεύθυνα :)

Δείτε ακόμα:
Πώς να θυμάμαι τα όνειρά μου;
Οδηγίες προς ονειρευομένους
Η δικαίωση του Ονειροπόλου
Επανάληψη - το ίδιο όνειρο πάλι;
Χρώματα & Όνειρα
Γιατί δε βλέπω όνειρα;
Μετατρέποντας τον εφιάλτη σε... όνειρο